De Safety Culture Ladder: bouwen aan écht veiligheidsbewustzijn

Veiligheid op de werkvloer draait al lang niet meer alleen om regels, procedures en controles. Steeds meer organisaties erkennen dat gedrag en cultuur minstens zo belangrijk zijn. De Safety Culture Ladder (SCL), ook wel bekend als de Veiligheidsladder, helpt bedrijven om dat bewustzijn tastbaar te maken. Niet door te focussen op wat fout gaat, maar door te meten hoe er wordt gedacht, gesproken en gehandeld rond veiligheid.

Wat is de Safety Culture Ladder precies?

De Safety Culture Ladder is een beoordelingsmethode die het veiligheidsbewustzijn binnen een organisatie inzichtelijk maakt. Het model is opgebouwd uit vijf treden, die samen het volwassenheidsniveau van de veiligheidscultuur laten zien.

1. Pathologisch – Veiligheid wordt vooral als last gezien (“zolang er maar niks misgaat”).

2. Reactief – Veiligheid krijgt pas aandacht als er een incident plaatsvindt.

3. Berekenend – Er zijn systemen en regels, maar nog weinig betrokkenheid.

4. Proactief – Er is focus op verbetering en leren van fouten.

5. Vooruitstrevend – Veiligheid is een vanzelfsprekend onderdeel van de bedrijfscultuur.

De kracht van de ladder zit niet in het behalen van een score, maar in het inzicht dat het geeft in houding, gedrag en samenwerking.

Waarom is veiligheidscultuur zo belangrijk?

Een sterke veiligheidscultuur zorgt ervoor dat medewerkers zich verantwoordelijk voelen, niet omdat het moet, maar omdat ze het willen. In organisaties met een volwassen veiligheidsniveau is veiligheid niet iets van de QHSE-afdeling, maar een gedeelde waarde.

Onderzoek laat zien dat een open meldcultuur, zichtbaar leiderschap en structurele communicatie direct bijdragen aan minder incidenten. De SCL helpt organisaties om die cultuur systematisch te versterken, stap voor stap.

Hoe gebruiken organisaties de ladder in de praktijk?

Hoewel de Safety Culture Ladder oorspronkelijk is ontwikkeld als beoordelingsinstrument, zien steeds meer organisaties het als een groeimodel. Door regelmatig te reflecteren op gedrag, communicatie en leiderschap ontstaat continu inzicht in wat goed gaat en wat beter kan.

De ladder wordt dan niet alleen gebruikt voor certificering, maar ook als gesprekstool in teams, tijdens toolboxen of kwartaalgesprekken. Zo groeit de ladder mee met de organisatie, en wordt veiligheid onderdeel van de dagelijkse praktijk in plaats van een momentopname.

Wat vraagt het om hoger te komen op de ladder?

Groei op de ladder vraagt niet om méér regels, maar om méér betrokkenheid. Leidinggevenden moeten zichtbaar voorbeeldgedrag tonen, medewerkers moeten gestimuleerd worden om open te communiceren, en successen moeten gedeeld worden.

De sleutel ligt in consistentie: herhaling van boodschappen, structurele feedback en zichtbare waardering voor veilig gedrag. Door veiligheid continu te agenderen blijft het onderwerp levend en relevant, op elk niveau van de organisatie.

Hoe BrydgeWork veiligheidscultuur tastbaar maakt

Veiligheidscultuur groeit niet vanzelf, ze ontstaat wanneer mensen zien, voelen en begrijpen waarom veiligheid telt. Bij BrydgeWork maken we dat proces tastbaar. We vertalen de principes van de Safety Culture Ladder naar concrete acties: met visuele campagnes die gedrag beïnvloeden en digitale tools die inzicht geven in meldgedrag, trends en betrokkenheid. Zo brengen we bewustzijn en data samen tot een cultuur die blijft hangen.